27 Ιαν Οικοθεραπεία και πράσινη συνταγογράφηση

Posted at 00:05h in Διατροφή-Υγεία-Άσκηση by

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) περιγράφει τη φύση ως «υπέρτατη πηγή υγείας και ευεξίας» και επισημαίνει την προστασία της βιοποικιλότητας ως παράγοντα κρίσιμης σημασίας. Η απομόνωση και ο εγκλεισμός κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ανέδειξε την αξία του χρόνου που περνάει κανείς σε εξωτερικούς υπαίθριους χώρους κι έφερε στην επιφάνεια την οικοθεραπεία αλλά και την πρακτική της πράσινης συνταγογράφησης.

Πολυάριθμες είναι οι έρευνες που έχουν επιβεβαιώσει τα οφέλη της παραμονής στη φύση για την πνευματική υγεία αλλά και την θετική επίδραση που ασκεί ο χρόνος «έξω» γενικότερα στην ψυχολογία. Μέσα από την επαφή με το φυτικό και ζωικό βασίλειο καθώς και την αναπνοή καθαρού αέρα φαίνεται ότι το ανοσοποιητικό σύστημα «εκπαιδεύεται», ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού με αποτέλεσμα να γίνεται πιο ικανός να ανταπεξέλθει στις επιθέσεις που δέχεται.

Σύμφωνα με διαφορετικές μελέτες, η χορήγηση «πράσινων συνταγών», δηλαδή η συμβουλευτική από γιατρούς για αφιέρωση χρόνου σε φυσικό περιβάλλον, αποτελεί ένα συμπληρωματικό «φάρμακο» για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών (υπέρταση, διαβήτη, αναπνευστικά προβλήματα, καρκίνο, εγκεφαλικά επεισόδια, γαστρικό έλκος, κατάθλιψη, άγχος και στρες).

Εξίσου θεραπευτικός φαίνεται ότι είναι ακόμη κι ένας περίπατος στο πάρκο μιας πόλης. Συγκεκριμένα, ερευνητές στον Καναδά διαπίστωσαν ότι η προσθήκη μόλις 10 περισσότερων δέντρων σε ένα οικοδομικό τετράγωνο βελτίωσε την αντίληψη για υγεία και ευεξία τόσο πολύ όσο η αύξηση του εισοδήματος κατά 10.000 δολάρια ή η μείωση της ηλικίας κατά 7 χρόνια. Αντίστοιχα, μια βρετανική μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2018, έδειξε ότι η έκθεση στα δέντρα, τον ουρανό και το κελάηδισμα των πουλιών στις πόλεις βελτιώνει την ψυχική ευεξία με τα οφέλη να είναι εμφανή αρκετές ώρες μετά την έκθεση. Όπως αναφέρεται: «ακόμη και 20 λεπτά μπορούν να βοηθήσουν, αν και 10 ώρες το μήνα είναι ακόμη καλύτερα». Για εκείνους που δεν είναι εύκολο να φτάσουν σε δασική περιοχή και πιθανό ζουν σε πόλη, η συμβουλή είναι «να κατευθυνθούν στο πάρκο και να βγάλουν τα παπούτσια τους ώστε να νιώσουν το γρασίδι – είναι μια κίνηση που θα τους βοηθήσει να αποφορτιστούν».

Οι Ιάπωνες αγκάλιασαν μια συγκεκριμένη μορφή οικοθεραπείας ήδη από τη δεκαετία του 1980, με τη συνταγογράφηση του “shinrin-yoku = forest bathing” είτε προληπτικά είτε στα πλαίσια της ολιστικής θεραπείας και αντιμετώπισης πλήθους ασθενειών. Το «λουτρό στο δάσος» αναφέρεται στους περιπάτους σε μέρη με πολλά δέντρα ενώ σύμφωνα με τους ερευνητές το κλειδί για να επωφεληθεί κανείς από τη δύναμη του δάσους βρίσκεται στην απελευθέρωση των πέντε αισθήσεων. Εάν λοιπόν θέλετε να εξασκήσετε την πρακτική shinrin-yoku, ακολουθήστε τα λόγια του Dr.Quing LI:

“Βεβαιωθείτε ότι έχετε αφήσει πίσω το τηλέφωνο και τη φωτογραφική σας μηχανή. Θα περπατάτε άσκοπα και αργά. Δεν χρειάζεστε καμία συσκευή. Αφήστε το σώμα σας να είναι ο οδηγός σας. Ακούστε πού θέλει να σας οδηγήσει. Ακολουθήστε τη μύτη σας. Και πάρτε το χρόνο σας. Δεν πειράζει αν δεν φτάσετε πουθενά. Δεν πηγαίνετε πουθενά. Απολαμβάνετε τους ήχους, τις μυρωδιές και τις εικόνες της φύσης και αφήστε το δάσος να εισέλθει μέσα σας“.

Μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια δολάρια από το Ιαπωνικό κράτος για την προώθηση της πρακτικής ως εθνικό πρόγραμμα υγείας καθώς οι ευεργετικές επιδράσεις στον οργανισμό διαρκούν για εβδομάδες. Επιπλέον με βάση πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα, το forest bathing φαίνεται ότι προάγει τη σύνδεση με τη φύση και καλλιεργεί συναισθήματα που κάνουν τα άτομα πιο πρόθυμα και πιο πιθανό να προστατεύσουν τα δάση ως ένα είδος «ανταπόδωσης» για τα οφέλη που αυτά προσφέρουν. Οι ήχοι που ακούγονται περπατώντας στο δάσος, το θρόισμα των φύλλων, το «άραγμα» κάτω από τη σκιά των δέντρων αποτελούν ιδιαίτερους τρόπους να προσεγγίσει κανείς τη φύση, να «καθαρίσει» το μυαλό του και να ανεβάσει τη ψυχική του διάθεση. Παρακάτω συνοψίζονται οι θετικές επιδράσεις του forest bathing σύμφωνα με σειρά ερευνών που πραγματοποιούνται στο πεδίο:

  • Άγχος και κατάθλιψη: μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες και να εξομαλύνει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
  • Ύπνος: μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου αλλά και να αυξήσει τη διάρκεια, δηλαδή τον αριθμό ωρών ήρεμου ύπνου.
  • Καρδιαγγειακό σύστημα: ευεργετική επίδραση σε ηλικιωμένους με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια.
  • Κοινωνική συμπεριφορά: μπορεί να επηρεάσει θετικά τη διαμόρφωση κοινωνικών στάσεων και την τάση για συμμετοχή σε δραστηριότητες, ενδεχομένως αυξάνοντας τον αλτρουισμό και την προθυμία παροχής βοήθειας.
  • Χρόνιος πόνος: ενδεχομένως βοηθά ώστε οι ασθενείς να αισθάνονται λιγότερο πόνο και περισσότερη χαλάρωση.
  • Γνωστική απόδοση: μπορεί να βελτιώσει την εστίαση/συγκέντρωση και να οδηγήσει σε αποκατάσταση της προσοχής. Επίσης μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και τη δημιουργικότητα.

Δείτε πιο κάτω τις χώρες που έχουν υιοθετήσει τις «πράσινες συνταγές» έχοντας αναγνωρίσει τη σπουδαία και ευεργετική δράση της φύσης και του δάσους στην ψυχική, πνευματική και σωματική υγεία του ανθρώπου.

Κόστα Ρίκα Ιδανικός προορισμός για forest bathing καθώς περισσότερο από 50% της έκτασης της χώρας καλύπτεται από δάση, ενώ ταυτόχρονα συναντάται σχεδόν 6% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.  
Κένυα Ο φωτογράφος Tali Kimelman περιγράφει την εμπειρία του στην περιοχή Matthews Range, προσκαλώντας σε ένα ταξίδι αισθήσεων: “Όταν νιώθω ότι έχω πολλά στο μυαλό μου, πηγαίνω στη φύση“, “Υπάρχει ένας άλλος κόσμος εκεί μέσα“, “Απλώς απολαμβάνω την αίσθηση ότι δεν πάω πουθενά“, “Απλά άφησα τον εαυτό μου να χαθεί“…
Χαβάη Απεριόριστες ευκαιρίες να απολαύσει κανείς forest bathing σε συνδυασμό με την αλμύρα της θάλασσας. Η βαθιά σύνδεση με τη γη αποτελεί κεντρικό στοιχείο του πολιτισμού ενώ είναι ιδιαίτερα έκδηλη η αφθονία αρωματικών λουλουδιών, φαρμακευτικών φυτών, και αυτοφυών δέντρων.
Καναδάς Οι πολίτες είναι δυνατό να προμηθευτούν ένα «πάσο» που τους παρέχει πρόσβαση για ένα χρόνο στα εθνικά πάρκα, τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και τα ιστορικά μνημεία της χώρας.
Νέα Ζηλανδία Από τους πρωτοπόρους που έχουν καθιερώσει την πράσινη υγεία ως μέρος της κυβερνητικής πολιτικής στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Οι κάτοικοι μπορούν να κάνουν ακόμη και αυτό-παραπομπή προκειμένου να κερδίσουν μια σειρά από δωρεάν παροχές υγείας.
Ηνωμένες Πολιτείες Μια ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα επιτρέπει στους γιατρούς να εκδίδουν συνταγές για τη φύση σε χιλιάδες πάρκα σε ολόκληρη τη χώρα.
Νότια Κορέα Ενθάρρυνση για forest bathing ως ασπίδα για τη βελτίωση της υγείας μέσω της πράσινης υπηρεσίας πρόνοιας που προσφέρεται από τη δασική υπηρεσία.
Ηνωμένο Βασίλειο Το 2020, η κυβέρνηση επένδυσε εκατομμύρια δολάρια για ένα διετές πιλοτικό πρόγραμμα πράσινης συνταγογράφησης στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης μετά το Covid-19 ενώ σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2021, βρέθηκε ότι ο χρόνος κοντά σε νερό (λίμνες, ποτάμια, παραλίες) ήταν η δραστηριότητα στη φύση με την υψηλότερη βαθμολογία για βελτίωση της ψυχικής υγείας.
Φινλανδία Ερευνητές υποστηρίζουν ότι μόλις 15 λεπτά περπάτημα σε ένα πάρκο πόλης (όχι απαραίτητα στο άγριο δάσος) είναι αρκετά για να βελτιώσουν την ενέργεια και τη ζωτικότητα. Ωστόσο, συνιστούν 5 ώρες το μήνα στη φύση ως την «ελάχιστη δόση» που απαιτείται για να αποκομίσει κανείς οφέλη για την υγεία.

Πηγές

Print page
0 Likes
No Comments

Post A Comment